ارتباط روانشناسی با کاهش وزن؛ روانشناسی لاغری پازل گم شده تناسب اندام
تا به حال به ارتباط روانشناسی با کاهش وزن فکر کرده‌اید؟ چیزی که امروزه به روانشناسی تغذیه معروف شده است. اتفاقات مختلفی در زندگی می‌افتد که تاثیر زیادی روی ذهن و روان می‌گذارد و موجب می‌شود فشار و تنش بالایی را تجربه کنیم. ذهن برای خلاص شدن از فشار و به دست آوردن آرامش، یک سری رفتارهای تکرار شونده انجام می‌دهد. یکی از این رفتارها، پرخوری کردن است.
اجازه دهید یک مثال بزنیم. گیاهی را در نظر بگیرید که پژمرده شده است. حال برای اینکه گیاه را شاداب کنیم تا بتواند رشد کند، یک سری کار انجام می‌دهیم. مثلا آن را آبیاری و نور خورشید را روی آن تنظیم می‌کنیم و یا علف‌های هرز اطرافش را می‌چینیم. با انجام این کارها طبیعیست که گیاه حالش کمی بهتر می‌شود. اما تا زمانی که ریشه گیاه مشکل داشته باشد، گیاه آنطور که باید و شاید رشد نخواهد کرد و احتمالا دوباره پژمرده خواهد شد.
این دقیقا اتفاقی است که بسیاری از افراد رژیمی درگیر آن هستند. خیلی از افراد رژیمی در ابتدا کاهش وزن خوبی دارند و نه تنها به رژیم خود پایبند هستند بلکه از برنامه ورزشی نیز پیروی می‌کنند. اما بعد از مدتی همه چیز به خوبی قبل پیش نمی‌رود و یک‌دفعه برمی‌گردند سر خانه اول، دوباره پرخوری و اضافه وزن شروع می‌شود.
چه چیزی باعث می‌شود در رژیم خود موفق نشویم؟
علت اصلی اینجاست که ریشه پرخوری شناسایی نشده است. پرخوری مثل یک سوپاپ اطمینان عمل می‌کند. کار این سوپاپ، کنترل کردن فشار ذهن است. این روش تا مدت کوتاهی تاثیر گذار خواهد بود. از یکجایی به بعد مجبور می‌شوید برای به دست آوردن همان آرامش اولیه بعد از خوردن، مقدار کالری مصرفی را افزایش دهید تا به نتیجه دلخواه برسید. یعنی همان آرامش موقتی موقع غذا خوردن.
اما چطور می‌توانیم ریشه پرخوری و اضافه وزن را شناسایی کنیم؟ روانشناسی لاغری چقدر می‌تواند به ما کمک کند؟
روانشناس با بررسی قسمت‌های مختلف زندگی شما و باتوجه به شرح حالی که می‌دهید، اطلاعات را مانند پازل در کنار یکدیگر می‌چیند و متوجه می‌شوید که در چه شرایطی زندگی می‌کنید و تله‌هایی که در آن گیر افتاده‌اید را شناسایی می‌کند. بعد راهکارها را متناسب با شرایط زندگی شخصیتان به شما می‌دهد. در واقع روانشناس کمک‌تان می‌کند تا از روش‌های اصولی و علمی مسئله را حل کنید و به جای خوردن از راه‌های درست، آرامش را به خودتان هدیه بدهید.
روانشناسی لاغری؛ چه تله‌هایی ما را به سمت پرخوری می‌کشاند؟
۱- تله احساسات و هیجانات
واقعیت این است که قسمت عمده پرخوری‌ها به ذهن و هیجانات ما برمی‌گردد. یک سری افراد وقتی دچار استرس و هیجانات منفی می‌شوند برای اینکه خود را آرام کنند به یک کار لذت‌بخش پناه می‌برند. مثلا خوردن که راحت‌ترین و دم دست‌ترین کار برای به دست آوردن آرامش است.
با این کار لحظاتی لذت می‌برند و حال روحی بهتری پیدا می‌کنند. ولی اکثر افراد بعد از آن دچار خودگویی منفی می‌شوند. یعنی با خود می‌گویند “دیدی دوباره نتوانستی جلوی خودت را بگیری و رژیمت را شکستی” بعد از گفتن این حرف‌ها دوباره دچار اضطراب می‌شوند و پرخوری می‌کند. در این حالت متاسفانه افراد دچار چرخه‌ای پایان نیافتنی می‌شوند.
واقعیت این است که خیلی از استرس‌ها و نگرانی‌ها مثل بیماری، تورم، انواع مشکلات و آلودگی هوا اصلا در کنترل ما نیستند. علاوه بر آن تعدادی از استرس‌ها و هیجانات مختص زندگی شخصی‌اند و افراد را از نظر روحی شدیدا درگیر می‌کنند. ولی وقتی راه مقابله درست با استرس‌ها را یاد بگیرید دیگر از خوردن برای فرار از آنها استفاده نمی‌کنید.
۲- تله نداشتن اراده
بیشتر افراد می‌گویند “من تا ظهر رژیم را خوب رعایت می‌کنم ولی از بعد از ظهر و شب دیگر نمیتوانم جلوی خودم را بگیرم.” یک موبایل را در نظر بگیرید که درطول روز بسته به میزان استفاده شما از آن، شارژ باطری‌اش کم می‌شود. حالا هرچه بیشتر از موبایل استفاده شود، شارژ آن زودتر خالی می‌شود. حالا شما شارژر را برمی‌دارید تا موبایل خود را شارژ و از آن استفاده کنید. این، یعنی شما برای انجام کارها اراده دارید.
زمان‌هایی که در طول روز مدام مجبورید تصمیمات بزرگ و کوچک بگیرید مثلا پختن غذا، تمیز کردن خانه، کارهای زیاد و پراسترس، فکر و خیال در مورد آینده یا گذشته در واقع از اراده خود استفاده می‌کنید. یا به زبان دیگر تا پایان روز در حال مصرف شارژ روانی خود هستید. اینجاست که سعی دارید با خوردن انرژی، خود را شارژ کنید تا بتوانید به بقیه کارها برسید. حالا اگر یاد بگیرید که اراده خود را درست تنظیم کنید، دیگر از خوردن به عنوان ابزاری برای شارژ روان استفاده نخواهید کرد.
۳- تله نداشتن حمایت برای کاهش وزن
بعضی مواقع اطرافیان نه تنها در رسیدن به وزن مناسب کمک نمی‌کنند بلکه با تعارف‌ها یا تحت فشار قرار دادن باعث می‌شوند نتوانیم به رژیم خود پایبند باشیم. “تو که همش رژیمی، حالا یک بار بخوری به جایی برنمی‌خوره! این رژیمت هم مثل قبلیاست!” نمونه‌ای از حرف‌هاییست که از دیگران می‌شنویم. می‌دانید راه حل اصلی چیست؟ به جای اینکه روی حرف اطرافیان تمرکز کنید، به این فکر کنید که چطور می‌توانید حمایتگر خود باشید. خود-دوست داری یک مهارت است که می‌توانید با کمک روانشناس یاد بگیرید.
با این روش دیگه عمرا رژیمتو نمی‌شکنی!
دلیل اصلی شکست تو رژیم اینه که مشکل یه جایی ریشه کرده و گرفتار تله‌ی ذهنی شدی.
برای رفع این تله می‌تونی از یه شیوه‌ی جدید و اثبات شده کمک بگیری.
حل مشکلت رو دست تیم روانشناسی دکتر کرمانی بسپار
۴- تله بی‌حوصلگی و بیکاری
حتما برایتان پیش آمده که به دلیل بی‌حوصلگی سراغ خوردن بروید. مثلا درِ یخچال را باز می‌کنید و هر آنچه که می‌بینید می‌خورید؛ حتی اگر دوستش نداشته باشید. به یاد داشته باشید تا زمانی که یاد نگرفته‌اید تفریحات مخصوص به خود را برنامه‌ریزی کنید، ناخودآگاه جای خالی آنها را با خوردن پر خواهید کرد.
۵- تله زندان رژیم
برای اینکه به تناسب اندام برسید و رژیم خود را رعایت کنید، خیلی به خود سخت می‌گیرید و فشار می‌آورید. با خود مانند یک زندانی رفتار می‌کنید که اجازه خوردن غذاها و خوراکی‌هایی مورد علاقه را ندارد. اگر یاد بگیرید به جای تمرکز روی نخوردن، روی تمام چیزهایی که می‌توانید بخورید متمرکز شوید، دیگر حس زندانی بودن را ندارید.
۶- تله بی‌نقص‌گرایی
برخی افراد یا کاری را شروع نمی‌کنند یا اگر شروع کردند باید به بهترین شکل ممکن آن را به انجام برسانند. این دسته از افراد زمان‌هایی که احساس کنند کارشان به بهترین شکل ممکن انجام نشده، آن را رها می‌کنند. مثلا رژیم را تا یک هفته خوب و دقیق دنبال می‌کنند یا برنامه ورزشی را در کنار آن منظم انجام می‌دهند. اما اگر درگیر اتفاقی مثل سرما خوردگی شوند و نتوانند مانند هفته قبل از رژیم خود پیروی کنند، دیگر توان پیروی از رژیم را در خود نمی‌بینند.
آن موقع است که تله بی‌نقص‌گرایی فعال می‌شود و با خود می‌گویند” دیدی نتوانستی رژیمت را رعایت کنی، اینطوری که فایده ندارد! این هفته را رژیم نگیر و از شنبه دوباره شروع کن” و باز هم شنبه هم اتفاق دیگری می‌افتد که نمی‌گذارد رژیم گرفتن ادامه پیدا کند. خلاصه هربار بهانه‌ای برای اینکه رژیم را رها کنند، پیش می‌آید.
تله‌های زیادی وجود دارد که باعث می‌شود نتوانیم رژیم را رعایت کنیم. وجود چنین تله‌هایی ارتباط کاهش وزن با روانشناسی و ضرورت وجود روانشناسی تغذیه را به وضوح نشان می‌دهد. در جلسات روان درمانی بطور تخصصی و حرفه‌ای تک تک تله‌های شما بررسی و به شما کمک می‌شود تا راه‌های رد شدن یا خنثی کردن این تله‌ها را یاد بگیرید.
دلارام باشید.
نفیسه پورعزیزی روان درمانگر اختلالات خوردن و تغذیه
User Review
( votes)
دیدگاهتان را بنویسید